ಭಾರತೀಯ ಸಂವಿಧಾನದ ಪರಿಚ್ಛೇದ 19: ಪತ್ರಕರ್ತರ ವಾಕ್ ಮತ್ತು ಅಭಿವ್ಯಕ್ತಿ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ, BNS ಸೆಕ್ಷನ್‌ಗಳಡಿಯಲ್ಲಿ ಕರ್ನಾಟಕದಲ್ಲಿ ದೂರುಗಳು ಮತ್ತು ರಾಜಕಾರಣಿಗಳ ವಿರುದ್ಧ ನ್ಯಾಯಾಲಯದ ಕ್ರಮಗಳ ವಿವರಣೆ
ಪರಿಚ್ಛೇದ 19: ವಾಕ್ ಮತ್ತು ಅಭಿವ್ಯಕ್ತಿ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ
ಭಾರತೀಯ ಸಂವಿಧಾನದ ಪರಿಚ್ಛೇದ 19(1)(a) ಪ್ರತಿಯೊಬ್ಬ ಭಾರತೀಯ ನಾಗರಿಕನಿಗೆ ವಾಕ್ ಮತ್ತು ಅಭಿವ್ಯಕ್ತಿ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯವನ್ನು ಖಾತರಿಪಡಿಸುತ್ತದೆ. ಈ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯವು ಪತ್ರಕರ್ತರು, ಯೂಟ್ಯೂಬರ್‌ಗಳು, ಪ್ರಿಂಟ್ ಮಾಧ್ಯಮ, ದೃಶ್ಯ ಮಾಧ್ಯಮ ಮತ್ತು ಡಿಜಿಟಲ್ ವೇದಿಕೆಗಳಲ್ಲಿ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸುವವರಿಗೆ ತಮ್ಮ ಅಭಿಪ್ರಾಯಗಳನ್ನು, ಸುದ್ದಿಗಳನ್ನು ಮತ್ತು ಮಾಹಿತಿಯನ್ನು ಹಂಚಿಕೊಳ್ಳಲು ಅವಕಾಶ ನೀಡುತ್ತದೆ. ಈ ಹಕ್ಕು ಜನತೆಗೆ ಸತ್ಯವನ್ನು ತಿಳಿಸುವ ಮತ್ತು ಸರ್ಕಾರದ ಕಾರ್ಯಕ್ಷಮತೆಯನ್ನು ಪರಿಶೀಲಿಸುವಲ್ಲಿ ಪತ್ರಕರ್ತರಿಗೆ ಪ್ರಮುಖ ಶಕ್ತಿಯಾಗಿದೆ.
ಆದರೆ, ಪರಿಚ್ಛೇದ 19(2) ಈ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯಕ್ಕೆ ಕೆಲವು ನಿರ್ಬಂಧಗಳನ್ನು ವಿಧಿಸುತ್ತದೆ, ಇವುಗಳು:
ರಾಷ್ಟ್ರದ ಸಾರ್ವಭೌಮತೆ ಮತ್ತು ಸಮಗ್ರತೆ
ರಾಜ್ಯದ ಭದ್ರತೆ
ವಿದೇಶಿ ರಾಷ್ಟ್ರಗಳೊಂದಿಗಿನ ಸಂಬಂಧ
ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಸುವ್ಯವಸ್ಥೆ
ಅಸಭ್ಯತೆ, ದೂಷಣೆ, ಅಥವಾ ಮಾನಹಾನಿ
ಈ ನಿರ್ಬಂಧಗಳು ಕಾನೂನಿನ ಚೌಕಟ್ಟಿನಲ್ಲಿ ಸಮತೋಲನವನ್ನು ಕಾಯ್ದುಕೊಳ್ಳಲು ಸಹಾಯ ಮಾಡುತ್ತವೆ. ಆದರೆ, ಕೆಲವೊಮ್ಮೆ ಈ ನಿರ್ಬಂಧಗಳನ್ನು ದುರುಪಯೋಗಪಡಿಸಿಕೊಂಡು ಪತ್ರಕರ್ತರ ವಿರುದ್ಧ ಕಾನೂನು ಕ್ರಮ ಕೈಗೊಳ್ಳಲಾಗುತ್ತದೆ ಎಂಬ ಆರೋಪಗಳಿವೆ.
BNS (ಭಾರತೀಯ ದಂಡ ಸಂಹಿತೆ) ಸೆಕ್ಷನ್‌ಗಳು ಮತ್ತು ಪತ್ರಕರ್ತರ ವಿರುದ್ಧ ಕರ್ನಾಟಕದಲ್ಲಿ ದೂರು
ಕರ್ನಾಟಕದಲ್ಲಿ ಯೂಟ್ಯೂಬರ್‌ಗಳು, ಪ್ರಿಂಟ್ ಮಾಧ್ಯಮ ಮತ್ತು ದೃಶ್ಯ ಮಾಧ್ಯಮದ ಪತ್ರಕರ್ತರ ವಿರುದ್ಧ ಭಾರತೀಯ ದಂಡ ಸಂಹಿತೆ (BNS) 2023ರ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ದೂರು ದಾಖಲಾದರೆ, ಈ ಕೆಳಗಿನ ಸೆಕ್ಷನ್‌ಗಳು ಸಂಬಂಧಿತವಾಗಿರುತ್ತವೆ:
ಸೆಕ್ಷನ್ 192: ದುರುದ್ದೇಶದಿಂದ ಗಲಭೆಗೆ ಪ್ರಚೋದನೆ
ಈ ಸೆಕ್ಷನ್ ಯಾವುದೇ ವ್ಯಕ್ತಿಯು ಉದ್ದೇಶಪೂರ್ವಕವಾಗಿ ಗಲಭೆಗೆ ಪ್ರಚೋದನೆ ನೀಡುವಂತಹ ಹೇಳಿಕೆಗಳನ್ನು ರಚಿಸಿದರೆ ಅಥವಾ ಪ್ರಕಟಿಸಿದರೆ ಅದನ್ನು ಶಿಕ್ಷಾರ್ಹವಾಗಿಸುತ್ತದೆ.
ಪತ್ರಕರ್ತರಿಗೆ ಪರಿಣಾಮ
ಒಂದು ವೇಳೆ ಪತ್ರಕರ್ತರ ವರದಿ ಅಥವಾ ವಿಷಯವು ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಸುವ್ಯವಸ್ಥೆಗೆ ಧಕ್ಕೆ ತರುತ್ತದೆ ಎಂದು ಆರೋಪಿಸಲಾದರೆ, ಈ ಸೆಕ್ಷನ್‌ನಡಿ ದೂರು ದಾಖಲಾಗಬಹುದು.
ಸೆಕ್ಷನ್ 240: ತಪ್ಪು ಮಾಹಿತಿಯ ಹರಡುವಿಕೆ
ಈ ಸೆಕ್ಷನ್ ತಪ್ಪು ಅಥವಾ ದಾರಿತಪ್ಪಿಸುವ ಮಾಹಿತಿಯನ್ನು ಉದ್ದೇಶಪೂರ್ವಕವಾಗಿ ಹರಡುವುದನ್ನು ನಿಷೇಧಿಸುತ್ತದೆ, ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಡಿಜಿಟಲ್ ವೇದಿಕೆಗಳಲ್ಲಿ.
ಪತ್ರಕರ್ತರಿಗೆ ಪರಿಣಾಮ
ಯೂಟ್ಯೂಬರ್‌ಗಳು ಅಥವಾ ಡಿಜಿಟಲ್ ಮಾಧ್ಯಮದವರು ತಮ್ಮ ವಿಷಯದಲ್ಲಿ ತಪ್ಪು ಮಾಹಿತಿಯನ್ನು ಹಂಚಿಕೊಂಡಿದ್ದಾರೆ ಎಂದು ಆರೋಪಿಸಲಾದರೆ, ಈ ಸೆಕ್ಷನ್‌ನಡಿ ಕಾನೂನು ಕ್ರಮ ಎದುರಿಸಬೇಕಾಗಬಹುದು.
ಸೆಕ್ಷನ್ 353(1): ಮಾನಹಾನಿಕರ ಹೇಳಿಕೆ
ಯಾವುದೇ ವ್ಯಕ್ತಿಯ ಗೌರವಕ್ಕೆ ಧಕ್ಕೆ ತರುವಂತಹ ಹೇಳಿಕೆಗಳನ್ನು ಪ್ರಕಟಿಸುವುದು ಈ ಸೆಕ್ಷನ್‌ನಡಿ ಶಿಕ್ಷಾರ್ಹ.
ಪತ್ರಕರ್ತರಿಗೆ ಪರಿಣಾಮ ರಾಜಕಾರಣಿಗಳು ಅಥವಾ ಇತರ ವ್ಯಕ್ತಿಗಳ ಬಗ್ಗೆ ವರದಿಗಳು ಮಾನಹಾನಿಕರ ಎಂದು ಆರೋಪಿಸಲಾದರೆ, ಈ ಸೆಕ್ಷನ್‌ನಡಿ ದೂರು ದಾಖಲಾಗಬಹುದು.
ಸೆಕ್ಷನ್ 353(2) ಎಲೆಕ್ಟ್ರಾನಿಕ್ ಮಾಧ್ಯಮದಲ್ಲಿ ಮಾನಹಾನಿ
ಡಿಜಿಟಲ್ ವೇದಿಕೆಗಳಲ್ಲಿ (ಯೂಟ್ಯೂಬ್, ಸಾಮಾಜಿಕ ಮಾಧ್ಯಮ) ಮಾನಹಾನಿಕರ ವಿಷಯವನ್ನು ಪ್ರಕಟಿಸುವುದು.
ಪತ್ರಕರ್ತರಿಗೆ ಪರಿಣಾಮ ಯೂಟ್ಯೂಬರ್‌ಗಳು ಅಥವಾ ಡಿಜಿಟಲ್ ಪತ್ರಕರ್ತರಿಗೆ ಈ ಸೆಕ್ಷನ್‌ನಡಿ ದೂರು ದಾಖಲಾದರೆ, ಇದು ವಾಕ್ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಚರ್ಚೆಗೆ ಕಾರಣವಾಗಬಹುದು.
ದೂರು ದಾಖಲಾದ ನಂತರದ ಕ್ರಮಗಳು
ಕರ್ನಾಟಕದಲ್ಲಿ ಪತ್ರಕರ್ತರ ವಿರುದ್ಧ BNS ಸೆಕ್ಷನ್‌ಗಳಡಿ ದೂರು ದಾಖಲಾದರೆ, ಈ ಕೆಳಗಿನ ಕ್ರಮಗಳು ಜಾರಿಯಾಗಬಹುದು
FIR ದಾಖಲಾತಿ
ಸ್ಥಳೀಯ ಪೊಲೀಸ್ ಠಾಣೆಯಲ್ಲಿ ದೂರು ದಾಖಲಾದ ನಂತರ, ಪೊಲೀಸರು ಪ್ರಾಥಮಿಕ ತನಿಖೆ ನಡೆಸುತ್ತಾರೆ. ಆರೋಪಿಯನ್ನು ವಿಚಾರಣೆಗೆ ಕರೆಯಬಹುದು.
ತನಿಖೆ
ಪೊಲೀಸರು ಸಾಕ್ಷ್ಯ ಸಂಗ್ರಹಿಸುತ್ತಾರೆ, ಇದರಲ್ಲಿ ಯೂಟ್ಯೂಬ್ ವಿಡಿಯೊ, ಪ್ರಿಂಟ್ ಲೇಖನ, ಅಥವಾ ದೃಶ್ಯ ಮಾಧ್ಯಮದ ವಿಷಯವನ್ನು ಪರಿಶೀಲಿಸಬಹುದು.
ಬಂಧನ
ಆರೋಪ ಗಂಭೀರವಾಗಿದ್ದರೆ (ಉದಾಹರಣೆಗೆ, ಸೆಕ್ಷನ್ 192ರಡಿ ಗಲಭೆಗೆ ಪ್ರಚೋದನೆ), ಆರೋಪಿಯನ್ನು ಬಂಧಿಸಬಹುದು. ಆದರೆ, ಸೆಕ್ಷನ್ 353(1) ಮತ್ತು 353(2)ರಂತಹ ಕೆಲವು ಆರೋಪಗಳು ಜಾಮೀನಿಗೆ ಅರ್ಹವಾಗಿರುತ್ತವೆ.
ನ್ಯಾಯಾಲಯದ ಕ್ರಮ
ತನಿಖೆಯ ನಂತರ, ಪೊಲೀಸರು ಚಾರ್ಜ್‌ಶೀಟ್ ಸಲ್ಲಿಸಿದರೆ, ಪ್ರಕರಣವು ಸಂಬಂಧಿತ ನ್ಯಾಯಾಲಯಕ್ಕೆ (ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಜಿಲ್ಲಾ ನ್ಯಾಯಾಲಯ) ವರ್ಗಾವಣೆಯಾಗುತ್ತದೆ.
ಜಾಮೀನು ಅರ್ಜಿ ಆರೋಪಿಯು ಜಾಮೀನಿಗಾಗಿ ಅರ್ಜಿ ಸಲ್ಲಿಸಬಹುದು. ಸೆಕ್ಷನ್ 192ರಂತಹ ಗಂಭೀರ ಆರೋಪಗಳಿಗೆ ಜಾಮೀನು ಸಿಗುವುದು ಕಷ್ಟವಾದರೂ, ಸೆಕ್ಷನ್ 353(1) ಮತ್ತು 353(2)ರಂತಹ ಆರೋಪಗಳಿಗೆ ಜಾಮೀನು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಸಿಗುತ್ತದೆ.
ರಾಜಕಾರಣಿಗಳ ವಿರುದ್ಧ BNS ಸೆಕ್ಷನ್‌ಗಳಡಿ ದೂರು ಮತ್ತು ಜಾಮೀನು ಕ್ರಮ
ಕರ್ನಾಟಕದಲ್ಲಿ ರಾಜಕಾರಣಿಗಳ ವಿರುದ್ಧ BNS ಸೆಕ್ಷನ್‌ಗಳಡಿ ದೂರು ದಾಖಲಾದರೆ, ಕಾನೂನು ಕ್ರಮವು ಇದೇ ರೀತಿಯಾಗಿರುತ್ತದೆ. ಆದರೆ, ರಾಜಕಾರಣಿಗಳ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ:
ತನಿಖೆ
ರಾಜಕೀಯ ಪ್ರಭಾವದಿಂದಾಗಿ ತನಿಖೆಯು ವಿಳಂಬವಾಗಬಹುದು ಅಥವಾ ಸವಾಲಾಗಬಹುದು. ಆದರೆ, ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಒತ್ತಡ ಅಥವಾ ಮಾಧ್ಯಮದ ಗಮನವಿದ್ದರೆ, ತನಿಖೆ ತ್ವರಿತಗೊಳ್ಳಬಹುದು.
ಜಾಮೀನು
ರಾಜಕಾರಣಿಗಳಿಗೆ ಜಾಮೀನು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಸಿಗುವ ಸಾಧ್ಯತೆ ಹೆಚ್ಚು, ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಸೆಕ್ಷನ್ 353(1) ಮತ್ತು 353(2)ರಂತಹ ಕಡಿಮೆ ಗಂಭೀರ ಆರೋಪಗಳಿಗೆ. ಆದರೆ, ಸೆಕ್ಷನ್ 192ರಂತಹ ಆರೋಪಗಳಿಗೆ, ಜಾಮೀನು ಪಡೆಯಲು ಹೆಚ್ಚಿನ ಕಾನೂನು ಹೋರಾಟ ಬೇಕಾಗಬಹುದು.
ನ್ಯಾಯಾಲಯದ ಕ್ರಮ
ರಾಜಕಾರಣಿಗಳ ವಿರುದ್ಧದ ಪ್ರಕರಣಗಳು ಹೆಚ್ಚಿನ ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಗಮನವನ್ನು ಸೆಳೆಯುವುದರಿಂದ, ಇವುಗಳ ವಿಚಾರಣೆಯು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಜಿಲ್ಲಾ ನ್ಯಾಯಾಲಯದಿಂದ ಆರಂಭವಾಗಿ, ಅಗತ್ಯವಿದ್ದರೆ ಕರ್ನಾಟಕ ಹೈಕೋರ್ಟ್‌ಗೆ ವರ್ಗಾವಣೆಯಾಗಬಹುದು.
ಕರ್ನಾಟಕದ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಉದಾಹರಣೆಗಳು
ಕರ್ನಾಟಕದಲ್ಲಿ ಇತ್ತೀಚಿನ ವರ್ಷಗಳಲ್ಲಿ ಪತ್ರಕರ್ತರ ವಿರುದ್ಧ ದಾಖಲಾದ ಕೆಲವು ಪ್ರಕರಣಗಳು ಗಮನಾರ್ಹವಾಗಿವೆ. ಉದಾಹರಣೆಗೆ, ರಾಜಕೀಯ ವಿಷಯಗಳ ಬಗ್ಗೆ ವಿವಾದಾತ್ಮಕ ವರದಿಗಳನ್ನು ಪ್ರಕಟಿಸಿದ ಯೂಟ್ಯೂಬರ್‌ಗಳು ಮತ್ತು ಪತ್ರಕರ್ತರ ವಿರುದ್ಧ BNS ಸೆಕ್ಷನ್‌ಗಳಡಿ ದೂರು ದಾಖಲಾಗಿವೆ. ಇಂತಹ ಪ್ರಕರಣಗಳಲ್ಲಿ, ಕರ್ನಾಟಕ ಪೊಲೀಸರು ತನಿಖೆ ನಡೆಸಿ, ಆರೋಪಿಗಳಿಗೆ ಜಾಮೀನು ನೀಡಲಾಗಿದೆ ಎಂಬ ಉದಾಹರಣೆಗಳಿವೆ. ರಾಜಕಾರಣಿಗಳ ವಿರುದ್ಧದ ಪ್ರಕರಣಗಳಲ್ಲಿ, ಕರ್ನಾಟಕದ ರಾಜಕೀಯ ನಾಯಕರ ವಿರುದ್ಧ ದೂರು ದಾಖಲಾದಾಗ, ಜಾಮೀನು ಕಾನೂನು ಚೌಕಟ್ಟಿನ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ ನೀಡಲಾಗುತ್ತದೆ, ಆದರೆ ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಒತ್ತಡವು ನ್ಯಾಯಾಲಯದ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮವನ್ನು ಪ್ರಭಾವಿಸಬಹುದು.
ವಾಕ್ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಮತ್ತು ಕಾನೂನಿನ ಸಮತೋಲನ
ಪರಿಚ್ಛೇದ 19 ಭಾರತೀಯ ಪತ್ರಕರ್ತರಿಗೆ ವಾಕ್ ಮತ್ತು ಅಭಿವ್ಯಕ್ತಿ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯವನ್ನು ಖಾತರಿಪಡಿಸಿದರೂ, BNS ಸೆಕ್ಷನ್‌ಗಳು ಈ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯವನ್ನು ನಿಯಂತ್ರಿಸುವ ಕಾನೂನಿನ ಚೌಕಟ್ಟನ್ನು ಒದಗಿಸುತ್ತವೆ. ಕರ್ನಾಟಕದಂತಹ ರಾಜ್ಯಗಳಲ್ಲಿ, ಈ ಕಾನೂನುಗಳ ದುರುಪಯೋಗವನ್ನು ತಡೆಗಟ್ಟಲು ಮತ್ತು ಪತ್ರಕರ್ತರ ಹಕ್ಕುಗಳನ್ನು ರಕ್ಷಿಸಲು ನ್ಯಾಯಾಲಯಗಳು, ಮಾಧ್ಯಮ ಸಂಘಗಳು ಮತ್ತು ಸಿವಿಲ್ ಸೊಸೈಟಿಗಳು ಪ್ರಮುಖ ಪಾತ್ರವಹಿಸುತ್ತವೆ. ರಾಜಕಾರಣಿಗಳ ವಿರುದ್ಧದ ಪ್ರಕರಣಗಳಲ್ಲಿ, ನ್ಯಾಯಾಲಯದ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮಗಳು ರಾಜಕೀಯ ಒತ್ತಡದಿಂದ ಮುಕ್ತವಾಗಿರಬೇಕು ಎಂಬುದು ಸಾಮಾಜಿಕ ನ್ಯಾಯದ ದೃಷ್ಟಿಯಿಂದ ಮುಖ್ಯವಾಗಿದೆ.
ನಿರ್ಣಾಯಕ ಸಲಹೆ
ಪತ್ರಕರ್ತರು ತಮ್ಮ ವಾಕ್ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯವನ್ನು ಬಳಸುವಾಗ ಸತ್ಯಾಸತ್ಯತೆಯನ್ನು ಖಚಿತಪಡಿಸಿಕೊಳ್ಳಬೇಕು ಮತ್ತು ಕಾನೂನಿನ ಚೌಕಟ್ಟಿನೊಳಗೆ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸಬೇಕು. ರಾಜಕಾರಣಿಗಳು ಮತ್ತು ಇತರ ವ್ಯಕ್ತಿಗಳ ವಿರುದ್ಧ ದೂರು ದಾಖಲಾದಾಗ, ತಕ್ಷಣದ ಕಾನೂನು ಸಲಹೆ ಪಡೆಯುವುದು ಮತ್ತು ಜಾಮೀನು ಅರ್ಜಿ ಸಲ್ಲಿಸುವುದು ಮುಖ್ಯವಾಗಿದೆ.
ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯೆ ನೀಡಿ
ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯೆ ನೀಡಿ
Posted in: ಹೊಸ ಸುದ್ದಿಗಳು, ಸುದ್ದಿಗಳು
